U vrijeme formalnog otvaranja pregovora na Međuvladinoj konferenciji (MVK), kada su razmijenjene opšte pregovaračke pozicije EU i Crne Gore, započela je faza analitičkog pregleda i ocjene usklađenosti nacionalnog zakonodavstva Crne Gore s pravnom tekovinom Evropske unije, poznatija kao skrining.
Skrining predstavlja formalno-tehnički proces koji Komisija sprovodi radi pripreme za pristupne pregovore. Njime se omogućava državama kandidatima da se upoznaju s pravnom tekovinom EU i tako doprinesu pripremama za pristupanje. Skriningom se omogućava Komisiji i državama članicama da procijene nivo spremnosti države kandidata, da se informišu o njihovim planovima za buduće pripreme i da dobiju preliminarne naznake pitanja koji će se najvjerovatnije javiti tokom pregovora.
Skrining se sprovodi putem sastanaka, poglavlje po poglavlje, za sva poglavlja, osim za poglavlja 34 – Institucije i 35 – Ostala pitanja u slučaju Crne Gore. Postoje dvije vrste sastanaka za svako od poglavlja: prvo, eksplanatorni sastanci s jednom ili više država kandidata zajedno, a potom bilateralni sastanci sa svakom državom zasebno. Nakon bilateralnog sastanka, Komisija sačinjava izvještaj o skriningu i predstavlja ga Savjetu. Proces skrininga za Crnu Goru za sva 33 pregovaračka poglavlja završen je u junu 2013.
Odluku o otvaranju pregovora o pojedinom poglavlju, zavisno o ocjeni spremnosti države kandidata, donose države članice u okviru Savjeta Evropske unije. Otvaranjem pregovora o pojedinom poglavlju započinje sadržajna faza pregovora, tokom koje se pregovara o uslovima pod kojima će država kandidat prihvatiti i primijeniti pravnu tekovinu Evropske unije u tom poglavlju, uključujući prelazna razdoblja koja je eventualno zatražila država kandidat.
Pregovori se vode na osnovu pregovaračkih pozicija Evropske unije i države kandidata, koja se pripremaju za svako pojedino poglavlje pregovora.
Nakon postizanja dogovora između Evropske unije i države kandidata o pojedinom poglavlju pregovora, uz ispunjenost preduslova za njegovo zatvaranje, ono se smatra privremeno zatvorenim. Formalnu odluku o tome donosi Međuvladina konferencija na ministarskom nivou. Sve do sklapanja Ugovora o pristupanju, ako se u tom poglavlju pravne tekovine donesu značajno novi propisi ili ako država kandidat ne ispuni preduslove i obaveze koje je preuzela za to poglavlje pregovora, postoji mogućnost njegovog ponovnog otvaranja.
Međuvladine konferencije (MVK):
Na MVK u decembru 2012. zvanično otvoreno i privremeno zatvoreno pregovaračko poglavlje 25 – Nauka i istraživanje
Na MVK u decembru 2013. zvanično otvorena pregovaračka poglavlja 5 – Javne nabavke, 6 – Privredno pravo, 20 – Preduzetništvo i industrijska politika, 23 – Pravosuđe i temeljna prava i 24 – Pravda, sloboda i bezbjednost
Na MVK u martu 2014. zvanično otvorena pregovaračka poglavlja 7 – Pravo intelektualne svojine i 10 – Informaciono društvo i mediji
Na MVK u junu 2014. zvanično otvorena pregovaračka poglavlja 4 – Sloboda kretanja kapitala, 31 – Vanjska, bezbjedonosna i odbrambena politika i 32 – Finansijski nadzor
Na MVK u decembru 2014. zvanično otvorena pregovaračka poglavlja 18 – Statistika, 28 – Zaštita potrošača i zdravlja, 29 – Carinska unija i 33 – Finansijske i budžetske odredbe
Na MVK u martu 2015. zvanično otvorena pregovaračka poglavlja 16 – Porezi i 30 – Vanjski odnosi
Na MVK u junu 2015. zvanično otvorena pregovaračka poglavlja 9 – Finansijske usluge i 21 – Transevropske mreže
Na MVK u decembru 2015. zvanično otvorena pregovaračka poglavlja 14 – Saobraćajna politika i 15 – Energetika
Na MVK u junu 2016. zvanično otvorena pregovaračka poglavlja 12 – Bezbjednost hrane, veterinarstvo i fitosanitarna politika i 13 – Ribarstvo
Na MVK u decembru 2016. zvanično otvorena pregovaračka poglavlja 11 – Poljoprivreda i ruralni razvoj i 19 – Socijalna politika i zapošljavanje
Na MVK u junu 2017. zvanično otvorena pregovaračka poglavlja 1 – Sloboda kretanja robe i 22 – Regionalna politika i koordinacija strukturnih instrumenata, ali i privremeno zatvoreno pregovaračko poglavlje 30 – Vanjski odnosi
Na MVK u decembru 2017. zvanično otvorena pregovaračka poglavlja 2 – Sloboda kretanja radnika i 3 – Pravo osnivanja preduzeća i sloboda pružanja usluga
Na MVK u junu 2018. zvanično otvoreno pregovarračko poglavlje 17 – Ekonomska i monetarna unija
Na MVK u decembru 2018. zvanično otvoreno pregovaračko poglavlje 27 – Životna sredina i klimatske promjene
Na MVK u junu 2020. zvanično otvoreno posljednje pregovaračko poglavlje 8 – Konkurencija
U dosadašnjem toku pregovaračkog procesa Crna Gora je otvorila sva pregovaračka poglavlja, od kojih su tri privremeno zatvorena. Trenutno se nalazi u fazi ispunjavanja privremenih mjerila u pregovaračkim poglavljima 23 i 24, kao i ispunjavanja završnih mjerila u okviru ostalih otvorenih pregovaračkih poglavlja, s konačnim ciljem da do kraja mandata 42. Vlade Crne Gore obezbijedi unutrašnju spremnost zemlje za članstvo u EU.
Nakon privremenog zatvaranja poglavlja:
Kada se pregovori privremeno zatvore u svim poglavljima, Evropski savjet u svojim zaključcima uobičajeno obilježava završetak pregovora s državom kandidatom. Rezultati pregovora zatim se ugrađuju u odredbe nacrta Ugovora o pristupanju, u čijoj izradi učestvuju predstavnici država članica i institucija Evropske unije i predstavnici države kandidata.
Nakon postizanja dogovora o tekstu nacrta Ugovora o pristupanju između Evropske unije i države kandidata, dokument se upućuje u odgovarajući postupak u institucije i države članice Evropske unije i države kandidata. Na osnovu nacrta Ugovora, a prije njegovog potpisivanja, Evropska komisija mora donijeti konačno mišljenje o zahtjevu za članstvo države kandidata, Evropski parlament dati saglasnost, a Savjet na kraju donijeti jednoglasnu odluku o prihvatanju nove države članice i njenog zahtjeva za članstvo.
Nakon potpisivanja Ugovora o pristupanju država počinje učestvovati u radu tijela Savjeta Evropske unije i Evropskog parlamenta kao aktivni posmatrač.
Da bi Ugovor o pristupanju stupio na snagu, treba da ga ratifikuju nacionalni parlamenti država članica i države kandidata.
EU4ME