„Primjena Zakona o priznavanju profesionalnih kvalifikacija za obavljanje regulisanih profesija obezbjeđuje da kvalifikovane profesije stečene u Crnoj Gori, budu vrednovane i u Evropskoj uniji i na taj način se omogućava licima koja su svoje obrazovanje stekla u EU, da se zaposle u Crnoj Gori pod istim uslovima kao i državljani Crne Gore. Time se podstiče zapošljavanje, povećanje mobilnosti i razvija se tržište rada“, kazao je V.d. generalnog direktora Direktorata za pristup i politike tržišta rada u Ministarstvu rada i socijalnog staranja, Mirsad Azemović.
On je danas u Podgorici otvorio radionicu o pravnoj tekovini EU u oblasti regulisanih profesija koju su organizovali Ministarstvo rada i socijalnog staranja i Ministarstvo evropskih poslova uz podršku projekta finansiranog sredstvima EU “Centar za strateško-pravno savjetovanje za Crnu Goru – PLAC”.
Azemović je podsjetio da je Skupština 2018. donijela Zakon o priznavanju profesionalnih kvalifikacija za obavljanje regulisanih profesija, koji je usklađen sa Direktivom 2005/36/EZ, o priznavanju stručnih kvalkifikacija i Direktivom 2013/55/EU o izmjeni Direktive 2005/36/EZ o priznavanju stručnih kvalifikacija. Pojasnio je da će primjena Zakona početi danom ulaska Crne Gore u Evropsku uniju.
„Zbog potrebe za usklađivanjem ovog zakona s Direktivom 2018/958/EU o ispitivanju proporcionalnosti prije donošenja novih propisa kojima se regulišu profesije, potrebno je izvršiti izmjene i dopune Zakona o priznavanju profesionalnih kvalifikacija za obavljanje regulisanih profesija. Donošenje ovog Zakona je planirano za IV Kvartal 2024. godine“, naveo je Azemović.
Načelnik Direkcije za sektorske politike u Ministarstvu evropskih poslova Andrej Orlandić je istakao da nakon dobijanja pozitivnog IBAR-a za poglavlja 23 i 24, stvorena je pozitivna klima za ubrzanje pregovaračkog procesa i zatvaranje niza poglavlja u kojima je dostignuta unutrašnja spremnost.
Ukazao je na važnost nastavka jačanja administrativnih kapaciteta s ciljem adekvatne primjene usaglašenih propisa, kao preduslova za uspješno zatvaranje pregovaračkih poglavlja.
Voditeljka PLAC projekta Tatjana Tomić je kazala da PLAC projekat finansira EU i da je on posvećen pripremi Crne Gore za članstvo u EU, kroz dvije komponente koje se odnose na usklađivanje sa pravnom tekovinom EU i na podršku pregovaračkoj strukturi u ispunjavanju obaveza na evropskom putu.
„Oblast regulisanih profesija je važna ne samo za pristupanje EU nego i u kontekstu zajedničkog regionalnog tržišta gdje su donijete vazne odluke u oblasti regulisanih profesija”, kazala je Tomić.
Koordinatorka Poglavlja 3. podoblast međusobnog priznavanja profesionalnih kvalifikacija u Ministarstvu rada i socijalnog staranja Senka Vukčević je kazala da je riječ o veoma kompleksnoj oblasti koja traži angažovanje velikog broja učesnika u ovom procesu. Istakla je da, do dana ulaska u EU, sve institucije u Crnoj Gori moraju biti spremne i svoje zakone uskladiti sa Zakonom o regulisanim profesijama. Kazala je da je Vlada Crne Gore utvrdila Listu regulisanoh profesija 2018. godine, na predlog svih institucija, a koja je bila jedan od uslova za zatvaranje završnih mjerila za Poglavlje 3, ali da je, na Pododboru za unutrašnje tržište i konkurenciju za poglavlje 3 traženo od Crne Gore da inovira Listu regulisanih profesija, te da će Ministarstvo rada i socijalnog staranja, u saradnji sa svim resorima, raditi na realizaciji tih aktivnosti.
Ekspertkinja PLAC projekta Davorka Borić je kazala da, budući da broj radno sposobnog stanovništva u mnogim državama članicama EU opada, povećala se potražnja za visoko kvalifikovanim kadrom, i da se ukazala potreba za olakšanim priznavanjem kvalifikacija u cijeloj EU, na brz jednostavan i pouzdan način.
Ona je predstavila ciljeve Direktive 2005/36/EZ kojom se uspostavlja priznavanje stručnih kvalifikacija u EU. „Primjena ove Direktive omogućava pristup tržištima rada za profesionalce u drugim državama članicama EU. Takođe, njome se dodatno olakšava pružanje prekograničnih usluga i pojednostavljuju administrativni postupci“, kazala je Borić.
Borić je predstavila minimalne uslove za sedam kategorija profesionalnih kvalifikacija koje obuhvataju doktore medicine, medicinske sestre/medicinske tehničare, stomatologe, babice, magistre farmacije, veterinare i arhitekte.
„Osobe koje su stekle svoje stručne kvalifikacije u ovih 7 regulisanih profesija, a u skladu sa propisanim uslovima, mogu brzo i jednostavno ostvariti svoje pravo na rad u državi domaćinu, prolazeći jednostavan postupak priznavanja inostrane stručne kvalifikacije“ zaključila je Borić.
Na radionici su učestvovali službenici svih vladinih resora koji rade na usklađivanju nacionalnog zakonodavstva sa zakonodavstvom Evropske unije u oblasti koje je dio pregovaračkog Poglavlja 3. Pravo osnivanja preduzeća i sloboda pružanja usluga.
MINISTARSTO EVROPSKIH POSLOVA/MINISTARTVO RADA I SOCIJALNOG STARANJA
