Oblasti i podoblasti?

Pravna tekovina za poglavlje 31 može se podijeliti u dvije oblasti: Evropska politička saradnja i Zajednička, vanjska i bezbjednosna politika.

ZAJEDNIČKA VANJSKA I BEZBJEDNOSNA POLITIKA (ZVBP) i ZAJEDNIČKA BEZBJEDNOSNA I ODBRAMBENA POLITIKA (ZBOP)

ZVBP je organizovana i dogovorena vanjska politika EU koja se odnosi na bezbjednost i odbranu. Bavi se određenim dijelom vanjskih odnosa EU, u čijem domenu se uglavnom uključuju trgovinska i komercijalna politika, ali i druge oblasti, kao što su obezbjeđivanje novčanih sredstava za treće zemlje, i ostalo.

ZBOP je glavni element ZVBP EU i pokriva oblasti odbrane i vojnog aspekta. Evropska unija učestvuje u misijama i operacijama u cijelom svijetu. One su podijeljene na civilne i vojne misije.

Politički dijalog sa EU

U okviru ove oblasti obrađuju se pitanja odnosa države kandidata sa Evropskom unijom i njenim institucijama. Obrađuje se takođe pitanje zajedničkih tijela Crne Gore i EU, kao i pristupanje deklaracijama i konvencijama EU.

Saradnja s međunarodnim organizacijama

U ovoj oblasti obrađuje se pitanje saradnje države kandidata sa međunarodnim organizacijama. Crna Gora je 28. juna 2006. postala 192. članica Organizacije Ujedinjenih nacija i svojim aktivnim učešćem doprinosi ostvarenju ciljeva UN kao što su promocija međunarodne saradnje, očuvanje međunarodnog mira i bezbjednosti, razvoj prijateljskih odnosa među državama, zaštita ljudskih prava i sloboda, pružanje humanitarne pomoći.

Crna Gora je postala 47. punopravna članica Savjeta Evrope, 11. maja 2007. Cilj Savjeta Evrope je promovisanje zaštite ljudskih prava, demokratije i vladavine prava, razvijenjem zajedničkih demokratskih načela zasnovanih na Evropskoj konvenciji o ljudskim pravima i drugim relevantnim međunarodnim instrumentima.

Kontrola naoružanja

Crna Gora je potpisnik brojnih dokumenata čiji je cilj kontrola naoružanja. Zemlja kandidat za članstvo u EU mora imati razvijen sistem kontrole naoružanja, koji se zasniva na normativnom okviru usklađenom s pravnom tekovinom EU. U kontroli spoljne trgovine oružjem, vojnom opremom i robom dvostruke namjene, učestvuje niz državnih institucija koje zajedničkim naporima implementiraju pravni okvir, carinsku kontrolu, podizanje svijesti javnosti, kao i sprovođenje kaznenih mjera u slučaju kršenja zakona. Evropska bezbjednosna i odbrambena politika

Ova oblast podrazumijeva regulisanje učešća države kandidata u misijama i vojno – odbrambenim institucijama i organizacijama koje su od interesa za Evropsku uniju. Crna Gora aktivno učestvuje iu međunarodnim mirovnim misijama i operacijama u cilju održavanja međunarodnog mira i bezbjednosti. Pripadnici Vojske Crne Gore su angažovani u EU misije EU NAVFOR ATALANTA u Somaliji i i UN misiji Minurso u Zapadnoj Sahari. Pored doprinosa UN mirovnim misijama, Crna Gora takođe učestvuje u NATO misijama, operacijama i aktivnostima kao kredibilan i pouzdan saveznik. Takođe, Crna Gora je, 23. maja 2019, razmjenom pisama namjere, zvanično postala i članica Evropskog centra izvrsnosti za suprotstavljanje hibridnim prijetnjama u Helsinkiju, što će omogućiti razmjenu iskustava i najboljih praksi sa državama članicama NATO i EU, te obezbijediti podršku Centra naporima Crne Gore u izgradnji i jačanju nacionalnih kapaciteta u ovoj oblasti.

Kada je otvoreno poglavlje?

Pregovaračko poglavlje 31 je otvoreno na Međuvladinoj konferenciji u Luksemburgu 24. juna 2014. godine.

Početna mjerila?

Eksplanatorni analitički pregled za pregovaračko poglavlje 31 održan je 17. maja 2013, a bilateralni dio analitičkog pregleda 27. juna 2013. godine u Briselu. Nije bio početnog mjerila za ovo poglavlje.

Završna mjerila?

Za zatvaranje poglavlja je definisano jedno završno mjerilo:

Crna Gora, kao potpisnica Rimskog statuta o uspostavljanju Međunarodnog krivičnog suda (ICC), u potpunosti usklađuje svoju poziciju sa Odlukom Savjeta 2011/168/CFSP od 21. marta 2011. godine i Vodećim principima EU u vezi sa sporazumima zemalja potpisnica Rimskog statuta o ICC-u i Sjedinjenih Američkih Država u vezi sa uslovima za izručivanje lica Sudu, kojim se dopunjuju Zaključci Savjeta o Međunarodnom krivičnom sudu od 30. septembra 2002. godine.

Crna Gora je verbalnom notom u septembru 2024. obavijestila SAD o namjeri otkazivanja bilateralnog sporazuma čime su se stekli uslovi za zatvaranje ovog pregovaračkog poglavlja.

Koja je korist za Crnu Goru od ovog poglavlja?

Kroz aktivnosti u međunarodnim organizacijama, Crna Gora štiti i promoviše svoje interese, jača svoju stratešku poziciju, učestvuje u definisanju globalnih političkih tokova i zajedno sa zemljama regiona i šireg okruženja afirmiše saradnju i zajednički nastup na međunarodnoj sceni.

Zajednička vanjska i bezbjednosna politika (politički dijalog) i Zajednička bezbjednosna i odbrambena politika (kapaciteti za doprinos) zasnovane su na pravnim aktima, uključujući pravno obavezujuće međunarodne sporazume i politička dokumenta. Pravnu tekovinu čine političke deklaracije, odluke i sporazumi. Države članice moraju da budu u poziciji da podržavaju politički dijalog u okviru Zajedničke vanjske i bezbjednosne politike, da se usklade s izjavama EU, da učestvuju u odlukama EU i da primjenjuju dogovorene sankcije i restriktivne mjere.

Trajan doprinos razvoju regionalne saradnje Crna Gora daje kroz aktivno učešće u regionalnim inicijativama i organizacijama poput Berlinskog procesa, procesa Brdo-Brioni, Centralno-evropske inicijative (CEI), Procesa saradnje u Jugoistočnoj Evropi (SEECP), Jadransko-jonske inicijative (JJI), Jadranske povelje, Savjeta za regionalnu saradnju (RCC), Regionalne inicijative za azil, migracije i raseljena lica (MARRI), makro-strategijama EU (EUSAIR i EUSDR) i brojnih drugih.