„Crna Gora je oduvijek bila dio Evrope. Iako mala u populacionom i geografskom smislu, bila je zanimljiva mnogim evropskim i azijskim zemljala, uostalom kao i čitav region, pa je imala i burnu istotiju. Sada je neko drugo vrijeme i Crna Gora se danas u političkom smislu nalazi na polju opšteg konsenzusa da ova zemlja postane dio EU. I to je opredjeljenje“, kazao je v.d. Predsjednika Skupštine Strahinja Bulajić.
„Prije svega borba protiv visoke korupcije je jedan od najvažnijih elemenata opšteg iskoraka ove zemlje. Takođe, mišljenja sam da u periodu do 30. avgusta 2020, prosto nije postojala politička volja u tadašnjoj političkoj većini, a od tada do danas postojale su brojne opstrukcije. Želim da naglasim i da su urušene brojne institucije koje nijesu tu od juče. Nužno je da se ukaže na neophodnost njihove obnove. To se odnosi na Sudski savjet, na kompletno pravosuđe, tužilaštvo, izbor VDT-a, reformu djelovanja SDT-a. Za jednu zemlju koja želi da postane punopravni član EU, ne može da bude prihvatljivio da je Ustavni sud na ivici kvoruma“, poručio je Bulajić.
On je rekao da ključni izazov pred kojim se nalazi Skupština i političke partije koje su u njoj zastupljene jeste izbor 43. vlade, te da je Crna Gora podijeljeno društvo sa tendencijom daljih podjela.
„Svi imamo odgovornost da nova vlada, koja god bude, bude faktor stišavanja političke krize, a ne nikako uzrok daljeg produbljavanja i novih dioba. Uvjeren sam da ona vlada koja se ne bi uspostavila u duhu izborne volje građana, ne može da bude garancija ostvarivanja evropske agende u Crnoj Gori. Štaviše, plašim se da bi bila faktor novih podjela ali i sukobljavanja svih političkih i društvenih aktera“, zaključio je Bulajić.
Ambasador Francuske u Crnoj Gori, Kristijan Timonije je poručio da napori usmjereni na konsolidaciju Evropske unije prate proširenje na zemlje Zapadnog Balkana, kako bi članstvo bilo punopravno i potpuno. „Pripadnost je višestruka i zahtijeva napore svih strana, od čega zavisi održivost evropskog projekta i njegova sposobnost da zadovolji potrebe za mirom, stabilnošću i prosperitetom svojih građana“, kazao je ambasador.
On je rekao da je Francuska, kroz revidiranu metodologiju procesa integracije u Evropsku uniju, željela da revitalizuje ovaj model dajući mu jaču političku dimenziju. Politički dijalog je motor evropske izgradnje i suština osjećaja pripadnosti koji iz toga proizilazi.
„Crna Gora ima svoje mjesto u EU i sada se čeka sprovođenje centralnih reformi i političkih obaveza srazmjernih evropskom projektu koji će omogućiti uspešnu integraciju“, kazao je ambasador Timonije.
Govoreći o pristupanju država Zapadnog Balkana EU, ambasador je rekao da to ne zavisi samo od države kandidata već da i sama EU mora biti spremna da dočeka jednu ili više novih država pod dobrim uslovima, te da kod svakog proširenja, Francuska daje prioritet koherentnosti i koheziji evropskog projekta i osiguranju da proširenja budu praćena napretkom u evropskim integracijama.
Zamjenik generalnog sekretara Austrijsko-francuskog centra za približavanje Evropi Floran Marsiak je poručio da se identitet ne stiče i ne daje. On se gradi kroz odnose sa drugima.
„Jedino mjesto gdje se osjećam kod kuće, i moja jedina kuća je Evropa. Ja nemam nacionalnu lojalnost. Ja sam to izgubio zbog života koji živim. Ja pripadam Evropi“, kazao je Marsiak.
On je pojasnio da postoje različite vrste pripadnosti Evropi, od one koja se odnosi na civilizaciju i kulturu, do pripadnosti političkom poretku EU koji su osnovali Mone i Delor.
Marsiak je ukazao na promjene koje se dešavaju na nivou EU od Lisabonskog ugovora, istakavši da je Evropa više postala međuvladina institucija, te da su pod uticajem COVID krize, nacionalne države ponovo dobile ovlašćenja u usmjeravanju procesa.
Crna Gora, kao najnaprednija zemlja kandidat, ima jasan strateški cilj pred sobom: punopravno članstvo u EU. Odgovornost za njegovu realizaciju je u rukama ne samo Vlade, nego i Parlamenta i demokratskog kapaciteta cijelog našeg društva da omogući prije svega depolitozpvano pravosudje. Na putu do tog cilja važno je obezbijediti što više koristi za građane i administraciju“, poručila je glavna pregovaračica, Zorka Kordić.
Ona je zahvalila Parlamentu što je otvorio svoja vrata za adresiranje najaktuelnije teme u našem društvu – pripadnosti EU i njenim vrijednostima.
Kordić je poručila da je revidirana metodologija, kao politička inicijativa Francuske, donijela jače političko prisustvo država članica EU u procesu proširenja.
„Revidirana metodologija pristupanja EU predstavlja ključni instrument koji će proces učiniti opipljivijim, posebno kroz primjenu mjera rane integracije koje Crnoj Gori daju mogućnost da dobije status posmatrača u što većem broju EU foruma, znatno prije datuma pristupanja, kao i kroz strukturnije korišćenje sredstava iz IPA fondova koji uključuju uspostavljanje nacionalnih održivih modela za planiranje i pripremu zrelih projekata“, kazala je glavna pregovaračica.
Ona je poručila da, iako se ne mogu očekivati prečice do članstva u EU, zahtjev Ukrajine za hitnu kandidaturu za članstvo u EU, kao i zahtjevi Gruzije i Moldavije mogli bi da privuku strateški usmjeren pristup EU i njenih članica prema politici proširenja EU. Kako je istakla, ovi zahtjevi mogu rezultirati daljom materijalizacijom revidirane metodologije EU, uz neke dodatne instrumente i alate za ranu integraciju u nekim oblastima politike, kao i za jednostavnije procedure kod IPA fondova.
Konferenciju su organizovali Ambasade Francuske i Austrije i Kancelarija za evropske integracije, uz podršku Francuskog instituta Žak Delor u Crnoj Gori.
Događaj je dio aktivnosti koje se organizuju u okviru francuskog predsjedavanja EU s ciljem podsticanja dijaloga i vidljivosti procesa integracije u Evropsku uniju, kao i osnovnih vrijednosti koje ona promoviše.
U okviru tri panela, u kojim su učestvovali glavna pregovaračica Crne Gore s EU, predstavnici ambasada, akademske zajednice i nevladinih i regionalnih organizacija, bilo je riječi o pripadnosti vrijednostima EU, procesu evropske integracije i regionalnoj pripadnosti i saradnji.
U panelima su učestvovali: G. Macek, Institut Jacques Delors, Direktor Sciences koledža Evropa sa fokusom na Centralnu i Istočnu Evropu, Dižon, Francuska, Vladimir Savković, profesor prava, Pravni fakultet, Podgorica; Milena Bešić, direktorica NVO „Centar za demokratiju i ljudska prava“; Karl Müller, ambasador Austrije u Crnoj Gori; Milena Muk, istraživačica u NVO „Institut Alternativa“; Bojana Bulatović, Regionalna kancelarija za saradnju mladih (RYCO) u Podgorici; Tanja Miščević, zamjenica generalne sekretarke Zajedničkog regionalnog savjeta (RCC) i Nikoleta Đukanović, istraživačica u NVO Sociološki centar Crne Gore – SOCEN.
SEKTOR ZA INFORMISANJE JAVNOSTI O EVROPSKOJ UNIJI I PROCESU PRISTUPANJA EVROPSKOJ UNIJI
GENERALNI SEKRETARIJAT VLADE
