Prevencija može da spasi živote, jer redovne kontrole i zdrave navike značajno mogu da nam pomognu u očuvanje zdravlja. Toga su svjesni partneri koji su uspješno sproveli projekat prekogranične saradnje “ON TIME – Prevencijom i ranim otkrivanjem do efikasnijeg liječenja raka debelog crijeva i raka dojke“, u okviru Programa Interreg IPA CBC Hrvatska – Bosna i Hercegovina – Crna Gora 2014 – 2020.
Sa crnogroske strane učestvovali su Institut za javno zdravlje Crne Gore i Opšta bolnica “Blažo Orlandić” iz Bara, dok su im hrvatske kolege bili predstavnici Zavoda za javno zdravstvo Zadar i zadarske Opšte bolnice. Njihov zajednički cilj je bio da povećaju prevenciju, unaprijede ranu dijagnoza i liječenje kancera, tako što će poboljšati kvalitet zdravstvenih usluga u i podići svijesti građana o važnosti redovnih pregleda, sve to prekograničnom području.
Kroz „ON TIME“ projekat, Institut za javno zdravlje Crne Gore nabavio je savremeni aparat za analizu stolice na skriveno krvarenje i obradio više od 18.000 uzoraka u sklopu organizovanog skrininga raka debelog crijeva. Pored toga, organizovane su edukativne radionice u osam crnogorskih opština, posebno fokusirane na ruralne oblasti, kako bi se građani bolje informisali o značaju preventivnih pregleda u cilju ranog otkrivanja premalignih i malignih promjena debelog crijeva i dojki. Takođe, kroz projekat su obučeni i zdravstveni radnici kako bi unaprijedili komunikaciju sa pacijentima i motivisali ih na preventivne preglede.
„Zahvaljujući ovom projektu, Institut za javno zdravlje vrši analizu testova na skriveno krvarenje u stolici u okviru skrininga raka debelog crijeva na novom i najsavremenijem aparatu za ovaj tip analize. Učešće u ovom projektu nam je pružilo jedinstveno iskustvo koje je donijelo brojne koristi, kako za pojedince, tako i za instituciju. Učesnici su tokom projekta stekli nove vještine kroz timski rad, pružena je mogućnost učesnicima da se suoče sa stvarnim izazovima u svojoj oblasti“, navela je Adrijana Vujović, specijalista epidemiologije koja je bila koordinatorka projekta „ON TIME“.
U Opštoj bolnici Bar, pet hirurga je obučeno za endoskopske procedure, što omogućava bolju dostupnost usluga i efikasnije reagovanje u hitnim situacijama. Od kako su dobili opremu u sklopu ovog projekta krajem 2021., obavili su blizu 1 600 intervencija i pregleda.
„Smatramo da je ovakva organizacija rada od izuzetnog značaja radi blagovremenog reagovanja u hitnim situacijama. Takođe, raspoloživost koju smo postigli svakako doprinosi ranom otkrivanju patoloških promjena i tumora digestivnog trakta koji se ovim procedurama mogu dijagnostikovati. Smatramo da smo učešćem u ovom IPA projektu i daljem nastavku rada značajno unaprijedili pružanje zdravstvenih usluga, posebno u ovako značajnom segmentu hirurških i gastroenteroloških oboljenja“, kazao je za portal eu.me dr Igor Karišik, direktor Opšte bolnice Bar, koja pruža zdravstvene usluge pacijentima sa područja Bara, Ulcinja, Ostrosa, Petrovca i dijela Budve, što obuhvata preko 100.000 hiljada stanovnika, dok je u toku turističke sezone taj broj znatno veći.
Ukupna vrijednost projekta “ON TIME – Prevencijom i ranim otkrivanjem do efikasnijeg liječenja raka debelog crijeva i raka dojke“, koji je sproveden od juna 2020. do maja 2022. godine, iznosi blizu 815.000 eura, od čega je skoro 700.000 obezbjedila Evropska unija, a ostatak projektni partneri.
