Strategija EU za Jadransko-jonski region (EUSAIR) je usvojena na međunarodnoj konferenciji u Briselu, 18. novembra 2014, a čine je iste zemlje članice kao i Jadransko-jonsku inicijativu: Albanija, BiH, Hrvatska, Grčka, Italija, Slovenija, Crna Gora i Srbija.
Kao i Jadranskoj-jonskoj inicijativi i u ovom slučaju geografski princip je uzet kao osnov za članstvo – članice su države koje pripadaju Jadransko-jonskom basenu. Glavni cilj Strategije je da promoviše ekonomski i društveni prosperitet i rast u regionu, kroz unaprjeđenje njene atraktivnosti, konkurentnosti i povezivanja, a prije svega da podstakne integraciju Zapadnog Balkana u EU, što je za Crnu Goru od posebne važnosti. Strategija Evropske unije za Jadransko-jonski region (EUSAIR) je inovativni instrument saradnje između zemalja članica EU i zemalja kandidata i potencijalnih kandidata za članstvo u EU iz Jadransko-jonske regije, i počiva na međusektorskom upravljanju i upravljanju na više nivoa. Strategija Evropske unije za Jadransko-jonsku regiju se nadovezuje na više od 10 godina saradnje unutar Jadransko–jonske inicijative i na ranije usvojenu Pomorsku strategiju za Jadransko i Jonsko more iz 2012.
Saradnja u okviru EUSAIR-a je definisana kroz aktivnosti četiri tematska stuba odnosno kroz mrežu nacionalnih koordinatora i četiri Tematske radne grupe u okviru pomenutih stubova:
– Plavi rast;
– Povezivanje regiona;
– Kvalitet životne sredine;
– Održivi turizam,).
Crna Gora koordinira rad u okviru tematskog stuba I– Plavi rast, zajedno sa Grčkom. Na nivou Crne Gore, EUSAIR koordinira Ministarstvo vanjskih poslova i Kancelarija za evropske integracije, odakle dolaze nacionalni koordinatori, a u process sprovođenja učestvuju resorna ministarstva u čijoj su nadležnosti pomenut 4 oblasti.
Proces sprovođenja i koordinacija EUSAIR-a, kontinuirano se odvija u okviru Radne grupu za sprovođenje EUSAIR-a. U okviru Radne grupe su uključeni predstavnici Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja, Ministarstva održivoga razvoja i turizma, Ministarstva saobraćaja i pomorstva, Ministarstva ekonomije, Ministarstva nauke, Ministarstva kulture, Instituta za biologiju mora, Privredne komore i Nacionalne turistička organizacija.
Jadransko-jonski program transnacionalne saradnje 2014-2020 (ADRION)
Jedan od ciljeva ADRION programa je da doprinese sprovođenju strategije EU za Jadransko-jonsku regiju (EUSAIR), te ima za cilj bolju integraciju zemalja članica i ne-članica EU, kao i jačanje ekonomske, socijalne i teritorijalne kohezije, koristeći se bogatim prirodnim, kulturnim i ljudskim resursima na teritoriji Jadranskog i Jonskog mora. U ovom programu učestvuju 4 zemlje članice EU (Italija, Slovenija, Grčka i Hrvatska) i 4 države kandidata i potencijalna kandidata (Albanija, Bosna i Hercegovina, Crna Gora i Srbija), a ukupan budžet programa, uključujući nacionalno kofinansiranje, za sedmogodišnji period iznosi 118 miliona eura, od čega 18,5 miliona eura čine sredstva IPA. Upravljačko tijelo zaduženo za cjelokupno sprovođenje ovog programa je smješteno u Italiji (Regija Emilija Romanja).
Jedinica za podršku – podrška upravljanju Strategijom Evropske unije za Jadransko-jonski region (EUSAIR)-Facility point
Projekat „Jedinica za podršku – podrška upravljanju Strategijom Evropske unije za Jadransko-jonski region (EUSAIR)-Facility Point’’ predstavlja četvrti prioritet ADRION programa za period 2014-2020. Svrha projekta jeste da se tehnički pomogne realizacija aktivnosti u okviru četiri stuba EUSAIR-a. Projekt se sprovodi od 1. VI 2016. do 31. XII 2022. a projektni partner u Crnoj Gori je Kancelarija za evropske integracije. Strateški projekat ima vodećeg partnera (Sloveniju) i osam projektnih partnera (četiri EU članice: Grčka, Hrvatska, Italija i Slovenija i četiri IPA zemlje: Crna Gora, Albanija, Bosna i Hercegovina i Srbija).
Kontakt osoba za projekat ‘’Jedinica za podršku – podrška upravljanju Strategijom Evropske unije za Jadransko-jonski region (EUSAIR)-Facility Point’’ je projektni službenik u Kancelariji za evropske integracije Miloš Mugoša, milos.mugosa@gsv.gov.me.
Više informacija o Strategija EU za Jadransko-jonski region možete naći na zvaničnom sajtu EUSAIR-a https://www.adriatic-ionian.eu/