#PlantHealth4Life je višegodišnja multinacionalna kampanja osmišljena na zahtjev Evropske komisije koja je zasnovana na dubinskoj analizi percepcija i ponašanja vezanih za zdravlje biljaka širom EU. Njen cilj je podizanje svijesti o dubokim vezama između zdravlja biljaka i svakodnevnog života, stimulišući aktivizam građana u zaštiti zdravlja biljaka.
Kampanju vode Evropska agencija za bezbjednost hrane (EFSA), Evropska komisija (EK) i 22 evropske zemlje. Ove godine, kampanja obuhvata 21 državu članicu i jednu zemlju kandidata, što predstavlja dvostruko veći opseg u odnosu na prethodnu godinu: Belgiju, Hrvatsku, Kipar, Češku, Dansku, Estoniju, Finsku, Francusku, Njemačku, Grčku, Mađarsku, Irsku, Letoniju, Litvaniju, Maltu, Poljsku, Portugal, Slovačku, Sloveniju, Španiju, Švedsku i Crnu Goru.
„Zdravlje biljaka utiče ne samo na životnu sredinu, ekonomiju i evropski lanac ishrane, već i na našu sadašnjicu i našu budućnost – održavajući biljke zdravima, štitimo život. Zato možemo reći da smo ponosni na uključenost građana Evrope u ovu temu, što pokazuje najveće do sada učešće država članica u kampanji“, izjavio je Tobin Robinson, rukovodilac EFSA jedinice za biljke, koji je ovu kampanju predstavio na simpozijumu pod nazivom „Zdravlje biljaka bez granica“ u okviru belgijskog predsjedavanja Savjetom EU u Briselu.
Kako zdravlje biljaka utiče na naše živote?
Biljke čine 80% hrane koju jedemo i prečišćavaju vazduh koji udišemo. Ali to nije sve: zdrave biljke znače dobar poljoprivredni prinos, što utiče na dostupnost hrane i cijene hrane za potrošače. Klimatske promjene i aktivnosti ljudi kao što su trgovina i putovanja predstavljaju veliki pritisak za biljke, a širenje biljnih štetnih organizama i bolesti može imati razorne ekonomske i ekološke posljedice. Sjetimo se plemenjače krompira koja je sredinom 19. vijeka dovela do razornog gubitka usjeva i bila glavni uzrok Velike gladi u Irskoj.
U novije vrijeme poznat je primjer bakterija Xylella fastidiosa koja se pojavila prvi put u Evropi i uništila na milione stabala masline u Apuliji, italijanskoj regiji, od kojih su neka bila stara više stotina godina, a njeno širenje širom južne Evrope pričinjava velike štete i na drugim biljnim vrstama – ukrasnom bilju, bademima, vinovoj lozi.
Iskustvo Crne Gore
Crna Gora je prethodnih godina postala domaćin jednog novog značajnog štetnog organizma palmi – crvenog surlaša palmi, koji je uništio veliki broj kanarskih palmi i značajno narušio ljepotu mnogih šetalista i bašti na crnogorskom primorju. Sada je za njegu i održavanje osjetljivih vrsta palmi neophodno vršiti preventivna hemijska tretiranja protiv ovog insekta. Ovaj slučaj je osim štete donio i pouku.
Štetni organizmi bilja brzo se šire i pričinjavaju velike štete, ako se ne preduzmu hitne, organizovane mjere na širokom području. Samo hitna i efikasna akcija, nakon pojave novog opasnog štetnog organizma bilja može spriječiti njeno širenje i dalju štetu Zbog toga je neophodno širenje informacija o rizicima od takvih pojava.
Međutim, mnogi građani Evrope još uvijek nemaju dovoljno znanja o tome zašto je zdravlje biljaka važno. Kampanja #PlantHealth4Life ima za cilj podizanje kolektivne svijesti o rizicima po zdravlje biljaka i o ulozi koju svako od nas ima u zaštiti biljaka.
„Informisani građani Evrope, naoružani tačnim informacijama o zdravlju biljaka, mogu pomoći u zaštiti i očuvanju našeg biodiverziteta“, rekla je Kofler Beri, zamjenica generalnog direktora za održivost hrane pri Direktoratu za zdravlje i bezbjednost hrane (DG SANTE).
Angažovanost svakog građanina Evrope ključna je za održavanje zdravlja biljaka. Posjetite vebsajt kampanje #PlantHealth4Life – link: https://www.efsa.europa.eu/en/plh4l i saznajte kako možete zaštititi zdravlje biljaka. Pronaći ćete resurse dostupne na svim jezicima EU, uključujući saopštenja, objave na društvenim mrežama koje možete podijeliti na vašim kanalima i video zapise.
Oni će vam možda biti naročito korisni ako ste:
- Znatiželjni putnik koji voli da istražuje svijet i prirodu.
- Baštovan koji uzgaja i brine se o svom povrću, cvijeću i drveću kod kuće, u svom dvorištu ili na svom balkonu.
- Roditelj zabrinut za hranu koju djeca jedu i koji želi da zaštiti poljoprivredne zajednice, životnu sredinu i biodiverzitet za buduće generacije.
Ove godine nudimo brojne mogućnosti za učešće u kampanji koja će biti prisutna na sajmovima, izložbama i u školama u zemljama učesnicama. Pogledajte nacionalnu stranicu vebsajta kampanje kako biste se upoznali s dešavanjima u vašoj zemlji i pratite nas kako biste dobili više informacija kroz naredne objave!
Agencija sarađuje sa zainteresovanim stranama na promovisanju koherentnosti naučnih savjeta na nivou EU i obezbjeđuje naučnu osnovu za zakone i propise radi zaštite evropskih potrošača od rizika vezanih za hranu – od njive do trpeze.
